Przepompownia ścieków – różnice między przebudową a remontem
Każda przepompownia po kilkunastu latach pracy wymaga odtworzenia bądź radykalnych zmian technologicznych z uwagi na korozję materiału zbiornika i jego wyposażenia, utratę pierwotnych parametrów pomp, uszkodzenia styków i aparatów urządzenia sterującego, zmianę ilości dopływających ścieków, ogólną estetykę lub warunki BHP. Najprostszym rozwiązaniem jest skorzystanie ze środków unijnych lub dotacji celowych i wybudowanie nowego obiektu spełniającego wszystkie rzeczywiste i wyczytane w publikacjach branżowych wymagania. Nie zawsze jednak tak radykalne podejście do sprawy jest możliwe, ponieważ inwestor (gmina, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne) ma inne ważne priorytety lub wystąpiło uszkodzenie wymagające szybkiej interwencji albo też na władanym terenie brak jest miejsca na budowę nowego obiektu. Jeżeli inwestor ma czas, może ująć remont w planach wydatków na kolejny rok, zlecić stosowną dokumentację projektową i rozpisać przetarg. Jeżeli jednak remont podyktowany jest przyczyną wymagającą bezzwłocznego działania, pojawia się problem „jak to zrobić”, aby nie naruszyć prawa, uzyskać szybki efekt i ograniczyć koszty.
Przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych, polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym. Przez przebudowę należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość.
Zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Art.29 ustęp 2 pkt 1, 1a i 1c (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz.290) remont i przebudowa przepompowni nie wymagają wydania pozwolenia na budowę, wystarczy, że inwestor dokona tzw. „zgłoszenia robót z projektem budowlanym”. Procedurą zgłoszenia objęte są także sieci kanalizacyjne związane z przepompownią Art. 29 ust.1 pkt 19a (c). Właściwy organ może jednak nałożyć, w drodze decyzji, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub spowodować:
- zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia,
- pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków,
- pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,
- wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.
W niniejszym artykule przedstawiamy wytyczne, dotyczące sprawdzonego w wielu aplikacjach sposobu, w jaki przepompownia zbiornikowa z morką lokalizacją pomp może być remontowana, wg technologii proponowanej przez jednego z ich producentów.
Krok 1. Wykonanie obejścia remontowego
- Wykonanie odkrywki rurociągu tłocznego za przepompownią przeznaczoną do remontu oraz prefabrykacja tymczasowego „węzła zasuw” o parametrach odpowiednich do stwierdzonego z natury materiału i średnicy rurociągu.
- Zdjęcie płyty górnej z pierwszej studzienki przed remontowaną przepompownią oraz założenie korka pneumatycznego na odpływie z tej studzienki.
- Odpompowywanie spiętrzonych ścieków w studzience wozem asenizacyjnym, a następnie montaż przenośnej pompy wraz z tymczasowym zasileniem i sterowaniem. Jako pompę przenośną użyć należy pompę zakupioną dla remontowanego obiektu i ustawioną swobodnie na podstawie wielonożnej.
- Rozszczelnić instalację hydrauliczną w istniejącej przepompowni w celu opróżnienia rurociągu tłocznego i odpompować zawartość zbiornika wozem asenizacyjnym.
- Wykonać wcinkę za przepompownią do uprzednio opróżnionego rurociągu tłocznego.
- Zamontować na rurociągu tłocznym przygotowany „węzeł zasuw”, posługując się łącznikami kielichowo-kołnierzowymi typu zaciskowego.
- Podłączyć wąż elastyczny na obejściu przepompowni do uprzednio zamontowanego węzłem zasuw na rurociągu tłocznym.
- Zamknąć nową zasuwę na rurociągu tłocznym za przepompownią, a następnie otworzyć zasuwę na odcięciu obejścia.
- Uruchomić pompę przenośną, zamontowaną w studzience przed przepompownią.
- Zdemontować wszelkie instalacje w zbiorniku, jakie posiada przepompownia.
Krok 2. Remont przepompowni
- Oczyszczenie wewnętrznej powierzchni zbiornika przez mycie ciśnieniowe i piaskowanie.
- Po wysuszeniu zbiornika naprawa odporną na siarczany zaprawą z dodatkiem przyśpieszacza. Grubość warstwy naprawczej powinna wynosić ca 15 mm.
- Wymiana pomp istniejących wraz z kolanami sprzęgającymi.
- Przebudowa pionów tłocznych z dopasowaniem do wysokości zbiornika i nowego ustawienia kolan sprzęgających. Piony tłoczne należy wykonać z rur kwasoodpornych AISI 316L o gr. ścianki 2÷3 mm. W celu eliminacji przenoszenia drgań na instalację, nad kolanem sprzęgającym, należy zamontować łącznik amortyzacyjny. Stabilizację geometrii pionów wykonać przez utwierdzenie uchwytami zaciskowymi do belki poprzecznej ze stali k.o. o przekroju min. 50×50 mm.
- Wymiana prowadnic na prowadnice ze stali kwasoodpornej AISI 316L o gr. ścianki 3 mm. Trzpienie górnych wsporników prowadnic zaopatrzyć w tuleje gumowe w celu wyeliminowania wibracji końcówek pionów. W przypadku wysokich zbiorników należy usztywnić prowadnice przez zastosowanie wsporników pośrednich.
- Instalacja hydrostatycznej lub radarowej sondy głębokości do pomiaru cieczy w gospodarce wodno-ściekowej (sygnał wyjściowy 4÷20 mA + protokół HART). Dla stanów awaryjnych sterownika należy zamontować sygnalizatory pływakowe poziomu zawieszone na poziomie suchobiegu i przepełnienia zbiornika.
- Wymiana istniejącego przykrycia zbiornika w postaci płyty betonowej z włazem metalowym na przykrycie pokrywą soczewkową z GRP gr. min. 3 mm zaopatrzoną w stabilny zawias oraz napowietrznik kanalizacyjny DN100. Wymagana jest regulacja wysokości nadziemnej części betonowego zbiornika dla umożliwienia montażu pokrywy (krawędź zbiornika min. 0,4 m nad terenem).
- Wykonanie górnego pomostu i zdejmowanej kraty bezpieczeństwa z GRP o oczkach 40×40 mm wys. 38 mm.
- Instalacja antyodorowego kominka wentylacyjnego typu katalitycznego.
- Montaż drabiny ze stali nierdzewnej o szerokości 0,35÷0,4 m i stopniach antypoślizgowych.
- Montaż żurawika o udźwigu właściwym dla ciężaru pompy i wysięgu ramienia. Zaleca się wykonanie doboru żurawika przez producenta. Żurawik jest opcją, jeżeli jednostka eksploatująca przepompownię nie dysponuje dźwigiem samochodowym.
- Wymiana rozdzielnicy przepompowni wraz z fundamentem.
- Wykonanie rozbieralnego utwardzenia wokół zbiornika przepompowni. Najwłaściwszymi materiałami są betonowa kostka brukowa lub gruby żwir na podsypce z piasku.
Krok 3. Demontaż obejścia remontowego
- Unieruchomić pompę na obejściu remontowym.
- Opróżnić rurociąg tłoczny przez wyjecie kuli z zaworu zwrotnego w nowej instalacji przepompowni oraz otwarcie zasuwy przelotowej w „węźle zasuw”.
- Zdemontować „węzeł zasuw”.
- W miejsce „węzła zasuw” założyć odpowiedniej długości odcinek rury PE z kołnierzami (tuleja + kołnierz) zgrzanymi przy pomocy łączników elektrooporowych.
- Założyć kulę w zaworze zwrotnym nowej instalacji przepompowni i dokonać próbnego uruchomienia przepompowni na wodzie czystej.
- Po przeprowadzeniu prób remontowanej przepompowni należy wyjąć korek na dopływie ścieków i rozpocząć pompowanie eksploatacyjne, obserwując zgodność poboru prądu z DTR pompy oraz wysokość podnoszenia pompy na manometrze przeponowym założonym na szybkozłączu Storza.
- Zgłosić obiekt do odbioru przez właściwe przedsiębiorstwo eksploatacyjne (wg wydanych Warunków Technicznych).
- Zdemontować wszelkie instalacje tymczasowe jakie posiada przepompownia,w studzience przed przepompownią, zasypać wykopy i uporządkować teren.
Jakie są korzystne aspekty przedstawionej technologii?
Jest wiele znanych technologii dotyczących wymienionego zagadnienia. Korzystne cechy opisanego rozwiązania to:
- dostęp do całego przekroju poprzecznego zbiornika po otwarciu pokrywy,
- szybkie przewietrzenie zbiornika w razie koniecznej interwencji,
- możliwość opróżnienia rurociągu tłocznego,
- skuteczne zabezpieczenie przed emisją odorów przez ukierunkowany przepływ gazów,
- dogodna kontrola stanu zwierciadła w zbiorniku z powierzchni terenu,
- możliwość płukania rurociągu tłocznego poprzez szybkozłącze typu Storza,
- estetyczny i charakterystyczny wygląd zbiornika w poziomie przyziemia.
Akceptacja przez inwestora czytelnej i sprawdzonej technologii możliwej do realizacji w procedurze „zgłoszenia” stwarza przesłanki dla optymalizacji kosztów i czasu. Większość z opisanych w artykule działań jest uniwersalna i możliwa do zastosowania w podobnych okolicznościach bez względu na szczegóły technologiczne.