Czego prawdopodobnie nie wiesz o nowelizacji Ustawy Pzp

Od dnia 28 lipca 2016 r. obowiązuje ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (zwana dalej nowelizacją), która zawiera m.in. przepisy wdrażające dyrektywy 2014/24/UE i 2014/25/UE. Nowelizacja ustawy Pzp zmieniła lub zmodyfikowała ok. 163 artykuły z 227 obowiązujących dotychczas oraz przy okazji wprowadziła zmiany w 12 innych ustawach takich jak: ustawa o rewitalizacji, ustawa o lasach, Kodeks postępowania karnego i inne. Nowości, jakie oferuje przedmiotowa nowelizacja Ustawy Pzp to miedzy innymi procedura – partnerstwo innowacyjne, która przeznaczona jest do nabywania produktów i usług jeszcze niedostępnych na rynku, a od 18 października 2018 r. wprowadzona zostanie obowiązkowa komunikacja elektroniczna w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Zmiany przedstawione w przedmiotowej nowelizacji mają na celu odformalnienie procesu pozyskania zamówień publicznych oraz uzyskanie najbardziej odpowiadającego potrzebom Zamawiającego przedmiotu zamówienia, głównie poprzez:

• prowadzenie negocjacji z fachowcami w odpowiednich dziedzinach jako narzędzia pomocnego przy tworzeniu opisu przedmiotu zamówienia, jak i umów – Dialog techniczny (art. 31a ust. 1). Dialog techniczny jest korzystny zarówno dla Zamawiającego, jak i dla Wykonawcy, a mianowicie: Zamawiający może zasięgnąć fachowej opinii w kwestii wykonania oraz opisu zaplanowanego przedsięwzięcia, natomiast Wykonawca ma możliwość zaprezentowania nowych rozwiązań wykonania danego przedsięwzięcia lub zastosowania nowych/innych materiałów dostępnych na rynku. Zamawiający ma obowiązek zamieszczaniu informacji o zamiarze przeprowadzenia takiego dialogu oraz o jego przedmiocie na stronie internetowej (art. 31b Pzp), a także informacji o zastosowaniu dialogu technicznego w ogłoszeniu o zamówieniu, którego ten dialog dotyczył (art. 31c Pzp);
• zmniejszenie obowiązków formalnych na etapie ubiegania się o udzielenie zamówienia;
• promowanie i wykorzystywanie pozaekonomicznych celów zamówień publicznych poprzez wybór ofert uwzględniających nie tylko cenę lub koszt, ale także inne aspekty promując np.: ochronę środowiska, integracje społeczną czy wspieranie innowacyjności;
• ograniczenie możliwość stosowania kryterium najniższej ceny – zastosowanie kryterium ceny jako jedynego kryterium oceny ofert lub kryterium o wadze przekraczającej 60%, dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy zamawiający określi w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz wykaże w protokole, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia przedmiotu zamówienia (art. 91 ust. 2a PZP);
• uproszczenie procedur przy udzielaniu zamówień społecznych oraz niektórych innych usług, takich jak np. prawnych, hotelarskich, gastronomicznych, kulturalnych, zdrowotnych.

Nowelizacja Ustawy Pzp to ukłon w stronę Wykonawcy poprzez miedzy innymi:

• ograniczenie wymogów dokumentacyjnych po stronie Wykonawców poprzez obowiązek akceptacji przez Zamawiającego własnego oświadczenia Wykonawcy jako wstępnego dowodu potwierdzającego brak podstaw do wykluczenia, spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz spełnienie kryteriów selekcji (art.26 ust.2c);
• brak możliwości żądania od Wykonawców dokumentów, które Zamawiający już posiada i są one nadal aktualne lub są one dostępne w ogólnodostępnych i bezpłatnych bazach danych odpisu z KRS, KRK czy CEIDG (art.26 ust.6);
• wprowadzenie procedury „samooczyszczenia” (tzw. self-cleaning), w której jeśli Wykonawca przedstawi dowody na to, że podjęte przez niego środki są wystarczające do uznania rzetelności wykonawcy (w szczególności: udowodnienie naprawienia szkody, zadośćuczynienie pieniężne, podejmie konkretne środki, które zapobiegną dalszym przestępstwom), nie podlega wykluczeniu, nawet jeśli istnieją podstawy do wykluczenia z postępowania. Procedura self-cleaning nie ma zastosowania do podmiotów zbiorowych skazanych wyrokiem prawomocnym, w którym orzeczono zakaz ubiegania się o udzielenie zamówienia i nie upłynął okres obowiązywania tego zakazu (art. 24 ust.8);
• rozszerzenie zakresu środków odwoławczych w zamówieniach poniżej progów unijnych o czynności opisu przedmiotu zamówienia i wybór oferty najkorzystniejszej (art. 180 ust.2);
• wprowadzenie większej możliwości aneksowania umów (szeroki katalog podstaw wprowadzania aneksów, w tym definiuje czym jest istotna zmiana umowy) (art. 144).

Ponadto nowelizacja Ustawy Pzp ma zapewnić lepszy dostęp do rynku małym i średnim przedsiębiorcom, dzięki miedzy innymi ułatwieniu udzielania zamówień w częściach. Przejrzystości natomiast ma dodawać obowiązek sporządzania i publikacji na stronie internetowej przez jednostki sektora finansów publicznych, planów postępowań o udzielenie zamówień, jakie przewidują przeprowadzić w danym roku finansowym w terminie 30 dni od dnia przyjęcia budżetu lub planu finansowego (art. 13a).

Czy udało się uzyskać zamierzone efekty? Czas pokaże. Niepokój budzi fakt, że na ostatnim Kongresie Samorządowym w Opolu, który miał miejsce w październiku 2016 r., Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Małgorzata Stręciwilk stwierdziła konieczność stworzenia nowego Prawa Zamówień Publicznych. Zatem jak już zamawiający, jak i wykonawcy, nauczą się poruszać po znowelizowanych zapisach ustawy Pzp, światło dzienne ujrzy kolejne ułatwienie stosowania procedur zamówień publicznych w postaci nowego aktu regulującego przedmiotowe zagadnienia.